2021 yılında risk altındaki çocuk sayısı 76 bin 800 iken dört yıl sonra 4.5 kata ulaştı. Zorla çalıştırılan, sokakta satıcılık ve dilencilik yaptırılan çocuk sayısı ise son beş yılda 50 bini geçti
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nın çocuk başlıklarında yer alan veriler dikkat çekti.
Burada öncelikle koruma ve bakım altında bulunan çocuklar ile aileleri başta olmak üzere farklı risk gruplarındaki çocukların takibi için kurulan Çocuklar Güvende Ekipleri’ne değinildi.
Bu ekipler, kırsal bölgelerde farklı risk gruplarında olduğu değerlendirilen çocuklar ve ailelerine yönelik tespit, değerlendirme ve yönlendirme hizmeti sunuyor. Programda yer alan verilere göre, 2024’ün ilk altı aylık döneminde 51 ilde toplam 7 bin 563 köy ziyaretinde 34 bin 868 çocukla görüşüldü. Ayrıca programda, “Çocuklar Güvende Ekipleri aracılığıyla farklı risk gruplarındaki çocukları korumaya yönelik tespit (sokak, okul) ve müdahale çalışmalarının yanı sıra izleme faaliyetleri yürütülmüştür. Çocuklar Güvende Ekipleri aracılığıyla sosyal hizmet müdahalesinde bulunulan çocuk sayısı 337 bin 18 olmuştur” ifadesi yer aldı. Eski Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, 2021 yılında bu ekiplerin ulaştığı çocuklara ilişkin verileri, “Risk altındaki 76 bin 800 çocuğumuzu takip ediyoruz” demişti.
ÇALIŞTIRILAN ÇOCUKLAR VE EVLİLİKLER
Öte yandan, zorla çalıştırılan, sokakta satıcılık ve dilencilik yaptırılan çocukları korumak için oluşturulan çocuk koruma mobil ekiplere ilişkin “Ağustos 2024 verilerine göre 393 ekiple müdahale edilen çocuk sayısı son beş yılda 50 bin 293 (19,5 bini Suriyeli) olmuştur” ifadesi kullanıldı. Çocuk işçiliğe de değinilen programda 2024 yılı Hanehalkı İşgücü Araştırması anımsatıldı. Buna göre, 2023 yılında 15-17 yaş grubunda cinsiyete göre işgücüne katılma oranı erkek çocuklarda yüzde 32,2, kız çocuklarda yüzde 11,5, toplamda ise yüzde 22,1 olarak bir önceki yıla kıyasla önemli oranda artış gösterdi. Çocuk yaşta evliliklere de değinilerek “Çocuk yaşta ve zorla evlilikleri önlemeye yönelik çalışmaların çocukların yoksulluk, göçmen olma gibi özel durumları ve pandemi, deprem ve benzeri riskler de dikkate alınarak geliştirilmesi gerekmektedir. 2023 yılında resmi evlilikler içerisinde cinsiyete göre 16-17 yaş grubunda 10 bin 471 kız çocuğunun, 706 erkek çocuğunun evlendiği görülmektedir. 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarının resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2002 yılında yüzde 7,3 iken bu oran 2023 yılında yüzde 1,9’a, aynı yaş grubunda olan erkek çocuklar için bu oran 2002 yılında yüzde 0,5 iken 2023 yılında yüzde 0,1’e düşmüştür” denildi.
SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLAR
Suça sürüklenen çocuk miktarının ise azaldığı belirtilerek “Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayısı 2023 yılında, 2022 yılına göre yüzde 10,7 oranında azalarak 537 bin 583 olmuştur. Bu olaylarda çocukların 242 bin 875’i mağdur olarak, 178 bin 834’ü suça sürüklenme sebebiyle (kanunlarda suç olarak tanımlanan bir fiili işlediği iddiasıyla), 84 bin 751’i bilgisine başvurma amacıyla, 15 bin 716’sı kayıp (hakkında kayıp müracaatı yapılıp daha sonra bulunan) olması sebebiyle, 11 bin 179’u kabahat işlediği iddiasıyla, 4 bin 228’i ise bu nedenlerin dışında kalan diğer nedenlerden dolayı güvenlik birimlerine gelmiş veya getirilmiştir” ifadeleri kullanıldı.
