Antakya'daki Titus Tüneli, Roma Köprüsü ve mozaiklerle süslenmiş antik yapılar, bu büyük medeniyetin izlerini hala gözler önüne seriyor. Şimdi ise, Antik Roma'nın 2 bin yıl dayanabilen betonunun sırrı çözüldü ve bu keşif, Hatay’daki tarihi yapıların da şifresini açıklayabilir.
ÇOK YANILMIŞIZ!
Bugüne kadar Antik Roma betonunun dayanıklılığının volkanik kül (pozzolana) ve kireç karışımından kaynaklandığı düşünülüyordu. Ancak MIT liderliğindeki bir araştırma ekibi, bu betonun farklı bir yöntemle yapıldığını ortaya koydu. Hatay'daki Roma yapılarının da bu teknikle inşa edilmiş olabileceği düşünülüyor.
Araştırmacılar, 2 bin yıllık Privernum arkeolojik alanından alınan Roma betonu örneklerinde, daha önce karışım hatası sanılan beyaz kireç parçaları buldu. Ancak bu parçaların bilinçli olarak betona eklendiği anlaşıldı.
MIT’den malzeme bilimcisi Admir Masic, “Romalılar asırlardır mükemmel tariflerle beton üretiyordu. Neden kötü bir karışım yapsınlar? Bunun arkasında başka bir sır olmalıydı” dedi.
ROMALILARIN ÇIĞIR AÇAN TEKNİĞİ
Yeni bulgulara göre Romalılar, geleneksel sönümüş kireç yerine, "sıcak karışım" adı verilen özel bir teknik kullanıyordu. Bu yöntemde kireç, doğrudan kuru halde karışıma ekleniyor ve karışım sırasında su ile tepkimeye girerek büyük bir ısı açığa çıkarıyordu. Bu sıcaklık betonu daha yoğun ve dayanıklı hale getiriyordu.
HATAY’DAKİ ROMA YAPILARI DA BU TEKNİKLE Mİ İNŞA EDİLDİ?
Hatay’daki Titus Tüneli, Roma Köprüsü ve mozaiklerle bezenmiş antik yapıların dayanıklılığı da bu teknikle açıklanabilir. Arkeologlar, Hatay’daki Roma dönemine ait yapılardan alınan beton örneklerini inceleyerek benzer kireç parçalarının bulunup bulunmadığını araştırıyor.
Şayet bu yeni keşif, Hatay'daki Roma kalıntılarında da doğrulanırsa, kentin tarihi yapılarının neden bu kadar uzun süre ayakta kaldığının cevabı da netlik kazanacak.
GELECEĞİN BETONU ANTİK ROMA’DAN MI GELİYOR?
Günümüzde bina ve altyapı projelerinde kullanılan modern betonlar, 50-100 yıl gibi kısa bir ömüre sahipken, Antik Roma betonu yüzlerce yıl boyunca hasar almadan ayakta kalabiliyor. Bilim insanları, bu yeni keşif sayesinde modern beton teknolojisini geliştirerek, daha dayanıklı yapılar inşa etmeyi hedefliyor.
Hatay gibi tarih kokan bölgelerde yapılan arkeolojik araştırmalar, sadece geçmişi anlamamıza değil, geleceğin mühendisliğine de ışık tutuyor.
