CHP’li Fethi Gürer, çiftçilerin borç içinde olduğunu belirterek ‘Şu anda çiftçilerin kredi borcu bankalara 935 milyar 936 milyon liraya ulaştı. Borcu olmayan çiftçi yok’ dedi.
34 ili vuran zirai don olayı çiftçinin mahsullerini kullanılamaz hale getirdi. Eksi 15 dereceye kadar düşen sıcaklık sonrasında Ege’de ve Trakya’da üzüm bağları, Malatya’da kayısı, Karadeniz’de fındık, Karaman’da elma, Niğde’de patates, Konya’da şekerpancarı, meyve bahçeleri büyük zarar gördü.
Mahsulleri ziyan olan çiftçiler yardım çağrıları ile dert yanarken, çiftçilere bir yardım çağrısı da Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer’den geldi.
İCRALARIN DURDURULMASI İÇİN TEKLİF SUNDU
Gerçek Gündem’de yer alan haberde, Fethi Gürer, Meclis Başkanlığı'na çiftçilerin borçlarının ertelenmesi, faizlerin silinmesi ve icraların durdurulması taleplerini içeren bir kanun teklifi sundu. Gürer ‘Tarla ve bahçe bitkilerinde büyük sorunlar var. Bunların ortadan kaldırılmasını ve gelecek yılın üretiminin bu yıldan planlanmasını sağlamak için farklı önerileri Meclis Başkanlığı'na kanun teklifi olarak sundum’ dedi.Zirai donun tarım üzerindeki etkilerini değerlendiren Gürer, çiftçilerin borç içinde olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi: Bu yıl içinde 2.950 tarlaya, 111 traktöre ve son olarak da Malta keçileri icra yoluyla satışa çıkarıldı. Çiftçi borcunu ödeyemediği için icralar artacak. Bu durumda icra işlemlerinin bir an önce durdurulması gerekiyor. Çiftçi, bu borçları karşılayacak durumda değil. Çünkü üretim önemli ölçüde gerçekleşmeyecek ve borçlar katlanacak.
'BORÇLARI 935 MİLYAR LİRAYA ULAŞTI'
2001 yılından bu yana tarım sayımı yapılmadığını belirten Gürer ‘Üreticinin içine düşürüldüğü durumu Sayın Cumhurbaşkanına doğru bir şekilde arz edilmiyor herhalde. Biz bir ifade edelim yalnızca: Aralık 2024 yılında çiftçilerin kredi borcu 868 milyar 299 milyondu. Şu anda çiftçilerin kredi borcu bankalara 935 milyar 936 milyon liraya ulaştı. Borcu olmayan çiftçi yok’ diyerek tepki gösterdi.
'ÇOĞU YERDE ÜRÜN YOK'
36 ilde yoğun hissedilen, 61 ili kapsayan don olayları önümüzdeki günlerde de devam edecek gibi görünüyor’ diye belirten Gürer, şunları söyledi: Geçen yıl 28 milyon ton olan meyve ve sebze üretimi bu yıl sorunlu hale geldi. Çoğu yerde ürün yok. Niğde'de elma, Bolu'da kiraz bu yıl ürün vermeyecek. Diğer illerde de durum aynı. Karaman'da elma, üzüm, ihraç ettiğimiz kayısı gibi ürünlerde problem var.
'VATANDAŞ MI ÇİFTÇİ Mİ SUÇLU?'
Gürer, yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı: Aracılık sistemini daraltın. Üreticiden, çiftçiden çıkan ürünün kat kat fiyatlarla satışına yol açan süreci ortadan kaldıracak uygulamalar geliştirin. Yani siz, hem ithalatçı hem aracı sistemine dayalı tüccar yapısını piyasaya bırakmışsınız. Üretici, ürettiğinden kazanmıyor; tüketici pahalı ürün alıyor. Faiz ve fiyat diye şikâyet ediyorsunuz. Bu işi çözmesi gereken anlayış sizsiniz ama çözmüyorsunuz. Burada vatandaş mı suçlu, çiftçi mi suçlu?
'VERDİĞİNİZİN 5 KATINI GERİ ALIYORSUNUZ'
‘2007-2025 yılları arasında Tarım Kanunu’na göre verilmesi gereken destek 1 trilyon 374 milyar liraydı. Siz ne verdiniz?’ diye soran Gürer şöyle devam etti: 493 milyar lira verdiniz. Bu dönemde tarlaya, traktöre icrayı kim getiriyor? Sizin yönetiminiz ve size bağlı olan yönetim anlayışı getiriyor. Tarım Kanunu’nun 20. maddesine göre çiftçiye 2025 yılında vermeniz gereken 615 milyar liralık destek yerine 135 milyar liralık bir destek veriyorsunuz. Destekleri de yıl içinde vermiyorsunuz, bir yıl sonra veriyorsunuz. Adı destek ama destek olmaktan çıkmış. Kaç kez söyledik: Mazotla ÖTV’yi, KDV’yi tarım kesiminde kaldırın; destek vermeyin. 2025 yılında Cumhurbaşkanlığı Programı’nda çiftçi için 20 milyar lira mazot desteği koymuşsunuz. 3-3,5 milyar litre mazot kullanan çiftçiden aldığınız ÖTV ve KDV ile 60 milyarın üzerinde vergi topluyorsunuz ve çiftçiye verdiğinizin 4-5 katını geri alıyorsunuz.
NE OLMUŞTU?
Zirai don haberleri gündemdeki yerini koruyor. Ülkemizin doğu kesimindeki ani hava değişimleri birçok ilde zirai don yaşanmasına neden oldu.
Başta kayısı olmak üzere üzüm, incir, elma, erik, kiraz, vişne, fındık, ceviz, badem, şeftali, Trabzon hurması gibi çok sayıda ürün, zirai don sonrası tüketilemez hale geldi. Özellikle doğuda meydana gelen ani değişim çiftçileri zora soktu.
Felaket sonrasında açıklama yapan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ‘Buradan bakanlığımızın yaptığı açıklamaların dikkate alınmasını istirham ediyorum, genel geçer şeyler söyleyerek insanların kafasını karıştırmanın anlamı yok. İşte ‘mahvolduk’, ‘ülkemizde gıda problemi olacak’ gibi açıklamalar sorumsuz açıklamalardır’ dedi.
