YOLDA YÜRÜRKEN AÇILAN ÇUKURA DÜŞTÜ, 8 GÜNDÜR ARANIYOR
Dünya genelinden gösterilecek örnek geçtiğimiz günlerde meydana geldi. Malezya'da yerin aniden yarılmasıyla oluşan çukura düşerek kayıplara karışan kadın turist 8 gündür sabah akşam süren çalışmalara rağmen bulunamadı. Lumpur'da geçen hafta yerin aniden yarılmasıyla oluşan çukura düşen kadını bulma çalışmaları 8 gündür sürüyor. Kurtarma ekipleri, dalgıçlar, köpekler, su altı kameraları ve gelişmiş teknolojiye sahip araçlarla 8 gündür yerin altında Gali'yi bulmaya çalışıyor. Ancak yetkililer arama çalışmalarının ekipler için çok riskli hale geldiğini belirtiyor.
ARTAN OBRUKLAR NEYİN HABERCİSİ?
Orta Anadolu'nun genelinde jeolojik faktörler ve yer altı sularının kontrolsüz kullanımına bağlı obruk oluşumu son yıllarda giderek artıyor. Yer altında zamanla eriyen kalker taşlarının boşluk oluşturması ve zeminin çökmesiyle oluşan obruk sayısının yıllar içerisinde hızlı artışı, tedirginliğe neden oluyor.
TÜRKİYE'DE OBRUKLARIN EN ÇOK GÖRÜLDÜĞÜ YER KONYA
Geçen yıl Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD ) ile Konya Teknik Üniversitesi'nin işbirliği ile il genelindeki yapılan obruk araştırmasında ekibin başında yer alan Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Eren daha önce yaptığı açıklamalarda konuyla ilgili olarak merak edilenleri cevaplamıştı.
Şeyda Parlar ve Araştırma Görevlisi Berkant Coşkuner'in de içinde bulunduğu araştırmaya dair bilgiler veren Prof. Dr. Eren, obrukların Türkiye coğrafyasında en yaygın Konya'da görülmekle birlikte bunun yanı sıra Sivas, Batman, Çankırı, Eskişehir, Diyarbakır, Manisa ve Afyon gibi illerde de görüldüğünü belirterek sözlerini şöyle devam etti: Konya'da da en yaygın görüldüğü bölge Karapınar ilçesi. Burada geçmişte oluşan 130 metre uzunluğunda dokuz metre genişliğinde obruklar olduğu gibi günümüzde oluşan 50-60 metre uzunluğunda obruklar da var. 50-100 yılda oluşan obruklar var. Ancak bu son yıllarda çok hızlandı. Artık bir yılda 50 obruk oluşabiliyor.
OBRUKLAR EN ÇOK ALÜVYAL TOPRAKLARDA OLUŞUYOR
Altında yer altı suları bulunan alüvyal toprakların obruk oluşuma daha müsait olduğuna dikkat çeken Eren, “Yer altı suları gerek küresel ısınma gerekse tarım nedeniyle kullanım sonucu azalıp, çekmesiyle kayaç hareketleri oluşuyor. Yeraltı sularının aşırı çekmesi yeryüzüne yaklaşan yer altı mağaralarının üstünde bulunan yüzeydeki alanların yükü daha fazla kaldıramayıp çökmesine, obruk denilen çukurların oluşmasına neden oluyor.”
“TARIM AMACIYLA AŞIRI SULAMA OBRUK OLUŞUMU ARTIRDI”
Eren'in de tarım amacıyla yer altı sularının fazlasıyla kullanılmasının da bu süreci tetiklediğini söyleyerek, "Eskiden insanların müdahalesi olmasa 100 yılda bir oluşacak obruklar insanların yeraltı sularını aşırı kullanmalarından kaynaklanan çökmeler sonucu hızlandırdı. İnsan etkisiyle Konya bölgesinde yılda 50 obruk oluşur hale geldi" dedi.
“KONYA'DA 1000'DEN FAZLA OBRUK VAR, ÖNÜMÜZDEKİ YILLARDA SAYI DAHA ARTACAK”
Yaptıkları araştırmalarda 600-650'si Karapınar, 400 civarı da Konya bölgesinde olmak üzere Konya ili genelinde 1000'i aşkın obruk tespit ettiklerini belirten Eren, "Bunlar sadece bizim tespit ettiklerimiz. Karapınar'daki 507'sini de inceledik. 1 metre uzunluğunda, yarım metre derinliğinde obruk da var. 900 metre uzunluğunda 130 metre derinlikte olan da var. Biz orayı terk ettikten sonra bile iki yeni obruk oldu. Önümüzdeki yıllarda da bu sayı artacak" iddiasında bulundu.
