ISTANBUL (AA) - Emtia piyasasında, ABD'de açıklanan makroekonomik verilerin ülke ekonomisinin gücünü koruduğuna işaret etmesi sonrasında ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz indirimlerinin hızını yavaşlatabileceğine yönelik öngörülerin öne çıkmasıyla geçen hafta satış baskısı görüldü.
Emtia piyasasında geçen hafta Fed'in faiz kararına ilişkin beklentiler, gerileyen petrol fiyatları, arz fazlalığı gibi nedenlere bağlı olarak düşüş eğilimi hakimdi.
Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam verisinin beklentilerin altında gelmesinin ardından Fed'in faiz indirimlerine devam edeceğine ilişkin beklentilerin devam etmesine karşın ülkede açıklanan diğer verilerin iyi gelmesi Bankanın faiz indirim hızına ilişkin belirsizlikleri öne çıkardı.
Açıklanan makroekonomik verilerin ülke ekonomisinin gücünü koruduğuna işaret etmesi nedeniyle Fed'in faiz indirimlerinin hızını yavaşlatabileceğine yönelik öngörülerin öne çıkmasıyla emtia fiyatlarında geçen hafta satış baskısı görüldü.
Analistler, bu hafta ABD Başkanlık seçimlerinin sonucu ve Fed'in faiz kararının emtia piyasası üzerindeki etkilerinin takip edileceğini söyledi.
Fed'in toplantısında politika metni ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamalarından alınacak sinyallerin varlık fiyatlarının yönü üzerinde etkili olabileceğini belirten analistler aynı zamanda gelecek dönem politikalara yönelik ipuçları aranacağını ifade etti.
Öte yandan Dünya Bankası, küresel emtia fiyatlarının, petrol bolluğu nedeniyle 2025'te son 5 yılın en düşük seviyesine gerileyeceğini bildirdi.
Bankanın Emtia Piyasaları Görünüm Raporu'nda, küresel emtia fiyatlarının 2024'ten 2026'ya kadar yaklaşık yüzde 10 düşeceğinin tahmin edildiği dile getirildi.
Altın zirveden dönüş yaptıOrta Doğu'da İsrail'in saldırılarıyla devam eden gerginlik ve 5 Kasım'da ABD'de yapılacak başkanlık seçimlerine ilişkin belirsizlik nedeniyle 2 bin 790,14 dolarla rekor kıran altının ons fiyatı daha sonra tahvil faizlerindeki yükselişler ve kar satışlarının etkisiyle bu seviyeden gerileyerek haftayı yüzde 0,4 azalışla 2 bin 736,6 dolardan tamamladı.
Öte yandan ons bazında gümüş yüzde 3,7, platin yüzde 3, paladyum yüzde 7,8 değer kaybetti.
Analistler, Orta Doğu'da İsrail'in saldırıları ve yarın ABD'de yapılacak başkanlık seçimlerine ilişkin belirsizliklerin altındaki risk iştahını koruduğunu belirtti.
Buna karşın İsrail'in geçen hafta sonu İran'a yönelik saldırılarının beklenenden daha sınırlı gerçekleşmesi altın fiyatlarında gerilemeye neden oldu. Öte yandan Çin'deki altın talebi, rekor fiyatlar ve durgun ekonominin özellikle mücevher tüketimini azaltmasıyla üçüncü çeyrekte düşüş kaydetti.
Dünya Altın Konseyi'nin yılın 3. çeyreğine ilişkin yayımladığı Altın Talep Eğilimleri raporuna göre, küresel altın talebi bu dönemde 1.313 ton oldu. Böylece, yılın 3. çeyreğinde dünya altın talebi yıllık bazda yüzde 5 artarak rekor seviyeye çıktı.
Altın talebindeki güçlü büyüme fiyatlara da yansırken, bu dönemdeki talebin değeri yıllık bazda yüzde 35 artarak ilk kez 100 milyar doları aştı. Daha güçlü talep ve arz kesintileri riskinin, platin fiyatlarını da 2025'te bu yılın ortalamalarına göre daha yükseğe çıkarması bekleniyor.
Bu arada ABD ekonomisinin bu yılın 3. çeyreğinde yüzde 2,8 ile beklentilerin altında büyümesi gümüşte talep endişelerini öne çıkardı.
Baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 0,4, kurşunda yüzde 0,5, nikelde yüzde 1,1, alüminyumda yüzde 2,8, çinkoda yüzde 1,4 azaldı.
Çin'de sanayi şirketlerinin karının düşmesi bakır fiyatlarını negatif etkiledi. Çin'de sanayi şirketlerinin karı eylülde yıllık bazda yüzde 27,1 azalarak bu yılın en sert düşüşünü kaydetti.
Fed'in faiz indirimleri konusunda daha temkinli bir yaklaşım sergileyeceği ve beklendiği kadar hızlı hareket etmeyeceği yönündeki beklentiler de bakır fiyatlarını olumsuz etkiledi.
Ayrıca Şili devletine ait bakır madenciliği şirketi Codelco'nun bakır üretiminin artması arz endişelerini azalttı.
Petrol fiyatları düştü, doğal gaz yükseldi
Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 3,6 azalırken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 4 arttı.
Brent petrol fiyatlarındaki düşüşte İsrail'in İran'a gerçekleştirdiği hava saldırısında petrol ve nükleer tesislerini hedef almamasının ardından küresel piyasalardaki jeopolitik risk algısının azalması etkili oldu.
Öte yandan Çin'de elektrikli araçların kullanımının yaygınlaşmasıyla petrol talebinin azalması da Brent petrolün varil fiyatı üzerinden baskı oluşturdu.
Hava sıcaklıklarının düşebileceği ve ısınma talebinin artacağına yönelik öngörüler ise doğal gaz fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
Tarım grubunda kakao pozitif ayrıştıGeçen hafta Chicago Ticaret Borsası'nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 0,3, mısırda yüzde 0,1, soya fasulyesinde yüzde 0,2, pirinçte yüzde 1,7 azalış kaydetti.
ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'de ise libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 0,4, pamukta yüzde 0,6, kahvede yüzde 2,3 geriledi. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 9,7 yükselişle tamamladı.
Şeker fiyatları, Hindistan Şeker Fabrikaları'nın ülkedeki şeker fazlalığı nedeniyle hükümetten şeker ihraç etmelerine izin verilmesi talebinde bulunmasıyla düştü.
Petrol fiyatlarının düşük seyretmesi de şeker fiyatlarını olumsuz etkiledi.
Öte yandan Afrika'nın kakao yetiştirilen bazı bölgelerindeki yoğun yağışlar, kakao yetiştirilen bölgelere erişimi engellediği ve kakao hastalıklarını artırdığı için kakao fiyatları yükseldi.
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu
