Küresel ısınma, günlerin uzamasına da etki ediyor. Buzulların erimesiyle ekvatora yakın su miktarı artarak Dünya'nın dönüş hızını yavaşlatıyor. Bu durum ise günlerin uzamasına neden oluyor. Araştırmalar, milisaniyelik farkların geçen yüzyıla göre arttığını söylüyor.
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan çalışmada, 1900 yılından bu yana Dünya yüzeyindeki kütle değişimleri gözlemler ve yeniden yapılandırmalar kullanılarak izlendi.
Araştırmacılar, 20. yüzyılda iklim değişikliği nedeniyle gün uzunluğuna yüzyıl başına 0.3 ile 1 milisaniye arasında bir sürenin eklendiğini buldu. 2000 yılından bu yana ise bu sürenin yüzyıl başına 1.3 milisaniye hızlandığı tespit edildi.
PEKİ, NASIL OLUYOR?
Birçok doğa olayının birbirini etkileyen domino etkisi, küresel ısınma nedeniyle başlıyor.
Öncelikle ısınma, dünya genelinde buzulların ve kutup buz tabakalarının erimesine neden oluyor. Bu erime sonucu oluşan büyük miktarda su, ekvator bölgesine doğru hareket ediyor.
Buzulların erimesiyle suyun ekvatora doğru hareket etmesi, gezegenin şeklinin biraz da olsa değişmesine yol açıyor. Dünya, bu durumda daha "şişkin" bir hale geliyor. Bu, Dünya'nın kutuplarda daha dar, ekvatorda daha geniş olmasına neden oluyor.
Dünya'nın dönüş hızı, kütlenin dağılımına bağlı olarak değişiyor. Kütle ekvatora doğru hareket ettiğinde, Dünya'nın dönüşü yavaşlıyor. Bu, bir buz patencisinin kollarını açtığında dönüş hızının yavaşlamasına benzetilebilir.
Meteoroloji Mühendisi Dr. Güven Özdemir, öncelikle, Dünya üzerindeki buzulların önemli bir kısmının Antarktika'da bulunduğunu ve Antarktika'nın karasal alanlarının yaklaşık yüzde 98'inin buzullarla kaplı olduğunu anlatıyor. Bu buzulların ise Dünya genelindeki tatlı suyun yaklaşık yüzde 69'unu barındırdığını söylüyor.
Ancak, bu tatlı suyun büyük bir kısmı kullanılabilir durumda değilken, gerçekte sadece küçük bir kısmı doğrudan kullanılabilir. Bu nedenle buzulların erimesinin, okyanus seviyelerinde ciddi artışlara yol açacağına işaret ediyor.
“SAHİLLER SU ALTINDA KALACAK”
Özdemir, buzulların erimesiyle birlikte okyanusa karışan su miktarının artacağını ve okyanus seviyelerinin yükseleceğini de ifade ediyor. Kıyı şehirler ve bölgeler için su altında kalma riski doğuracağına dikkati çekiyor. “Örneğin, İstanbul'un sahil kesimleri, Venedik ve diğer kıyı şehirleri ciddi şekilde etkilenecektir" diyor.
“MİLİSANİYE DÜZEYİNDE DEĞİŞİKLİKLER OLABİLİR”
"Buzulların erimesi, ekosistemlerin ve iklimlerin değişmesine neden olacaktır. Golf akıntısının hızı azalabilir ve bu da iklim değişikliklerine yol açabilir" diyen Özdemir, Dünya'nın dönüş hızında milisaniye düzeyinde değişiklikler olabileceğini söylüyor. Zeynep Yüksek
