6360 Sayılı Kanun Hükmündeki Kararname ile köy statüsünden mahalleye dönüştürülen yerleşimler, 2026 yılından itibaren emlak ve çevre temizlik vergisi ödemeye başlayacak. Hatay’ın yanı sıra Aydın, Balıkesir, Denizli, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin gibi büyükşehir statüsünde olan toplam 30 ilde yer alan 16 bini aşkın kırsal mahalle, yıllardır muaf oldukları vergilerle karşı karşıya kalacak. Bu düzenleme ile 2022’ye kadar ertelenen vergi yükümlülükleri, bu kez 2026’ya kadar uzatılarak mahallelerin hazırlıklı olmaları sağlanacak.
Hatay’da Vergi Yükü İkiye Katlanacak
İmpomes Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yüksek Şehir ve Bölge Plancısı Müberra Oflaz, Hatay gibi büyükşehir statüsündeki illerde mahalleye dönüşen köylerin artık emlak vergisine tabi olacağını ve büyükşehir sınırlarında yer alan taşınmazlar için bu verginin iki kat uygulanacağını vurguladı. Hatay’da birçok kırsal mahallede vatandaşlar için emlak vergisi iki kat olarak hesaplanacak ve belediyelere çevre temizlik vergisi de ödenecek.
Kapsamlı Etki: İstanbul’dan Van’a 30 İl
Bu düzenlemenin yalnızca Hatay’ı değil; İstanbul, Kocaeli, Muğla, Şanlıurfa, Ordu gibi büyükşehirlerde mahalle statüsü kazanan eski köyleri de kapsadığını belirten Oflaz, vergi uygulamalarının geniş kapsamlı olduğuna dikkat çekti. Türkiye’nin dört bir yanına yayılan bu değişiklik, kırsal mahallelerde yaşayan vatandaşların vergisel yükümlülüklerinde yeni bir dönemi başlatacak.
Kırsal Mahallelere Tanınan Haklar ve Muafiyetler
Bu düzenleme kapsamında, Hatay ve diğer illerdeki kırsal mahallelere bazı özel haklar tanındı. Örneğin:
- Tarımsal amaçla kullanılan arsa ve arazilerde emlak vergisi muafiyeti uygulanacak.
- Kırsal mahallelerde inşaat ruhsat harçları, imar işlemleri gibi belediye gelirleri üzerindeki tüm vergi ve harçlar yüzde 50 indirimli olacak.
- İçme suyu ücretleri, konutlar için yüzde 25, işyerleri için ise yüzde 50 oranında indirime tabi olacak.
Hatay’da Belediyeden Hizmet Alım Hakkı Doğuyor
Vergi yükümlülüğünün artmasıyla birlikte Hatay’daki kırsal mahalle sakinleri, belediyelerden tam hizmet alma hakkına sahip olacak. Bu da temizlik, ulaşım, enerji ve su gibi belediye hizmetlerinin tüm kırsal mahallelere ulaştırılmasını zorunlu kılıyor.
Haksız Alınan Vergiler İçin Geri Alım Hakkı
GHD Başkanı Ali Güvenç Kiraz, kırsal mahallelerin vergi muafiyeti kapsamında olan geçmiş vergilerini geri alma hakkı olduğunu belirtti. Vergilerini erken ödeyen Hatay’daki vatandaşlar, ilgili belediyeye dilekçe ile başvurabilir veya gerekirse vergi mahkemesine dava açarak ödedikleri vergiyi geri alabilirler.
Bu düzenlemeyle Hatay ve diğer 29 ildeki kırsal mahalleler, yeni bir döneme girerken köy yaşamının sürdüğü bölgelerde şehirleşmenin etkileri artacak ve belediye hizmetleri geniş bir yelpazede sunulacak.
