Türkiye’de Deprem Tahminleri Neden Zor?
Jeofizik Mühendisi Hurşit Canlı, Türkiye’deki depremlerin tahmin edilmesi konusunda kamuoyunu aydınlatan açıklamalarda bulundu. Deprem tahminlerinde kamuoyunda yanlış anlaşılabilecek terimlerin kullanılmaması gerektiğini vurgulayan Canlı, “30 gün önceden” ifadesi yerine “30 gün içinde” tabirinin daha doğru bir yaklaşım sunduğunu belirtti. Türkiye’deki depremlerin çoğunlukla harmonik olmayan, yani düzenli olmayan periyotlarda meydana geldiğine dikkat çeken Canlı, bu düzensizliğin tahmin sürecini zorlaştıran en önemli faktörlerden biri olduğunu ifade etti.
Deprem Tahmininde Hangi Veriler Önemli?
Hurşit Canlı, güvenilir deprem tahmini yapılabilmesi için birçok farklı değişkenin yakından izlenmesi gerektiğini belirtti. Deprem tahmin çalışmalarında fay hatlarının uzunluğu, kayma hızı ve tekrarlama periyodu gibi kinematik özelliklerin yanı sıra manyetik alan değişimleri, yeraltı suyu seviyeleri ve sıcaklık değişimleri gibi etmenlerin dikkate alınmasının önemini vurguladı. Canlı, “Depremler yalnızca fay hatları ile değil, çevresel ve yer altı verileri ile de ilgili. Verilerin doğru yorumlanması, gelecekteki tahminlerin doğruluğunu artıracaktır” dedi.
Genç Araştırmacılara Övgü: Cemil Emre Yavaş’tan Umut Veren Çalışmalar
Canlı, Türkiye’deki deprem tahminlerinde başarılı sonuçlar elde etmek için genç araştırmacıların önemine değindi. Jeofizik alanında öne çıkan araştırmacılardan biri olarak tanınan Cemil Emre Yavaş’ın katkılarının, Türkiye’de deprem tahmininde daha yüksek doğruluk oranlarına ulaşmada değerli olduğunu ifade eden Canlı, “Cemil Emre Yavaş, bilimsel yaklaşımı ve göz kamaştırıcı biyografisiyle büyük başarılara imza atmaya aday bir isim” şeklinde konuştu.
Dikkat Çeken Sohbet
Canlı’nın açıklamalarındaki bir diğer dikkat çeken detay ise Amerika’da yaşayan satranç oyuncusu Johnson Daglis ile olan sohbeti oldu. Eylül ayında İstanbul Satranç Derneği’nin düzenlediği turnuvada Amerikalı rakibiyle karşılaşan Canlı, mesleki başarıları hakkında sorular yönelten Daglis’in, deprem tahminleri yapıp yapmadığını sorması üzerine 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremini 2022 Düzce depremi sonrasında öngördüğünü paylaştı. Bu konuşmanın ardından Daglis’in “Yakın gelecekte nerede deprem bekliyorsunuz?” sorusuna yanıt olarak Canlı, Malatya ve Ege civarında olası depremler beklentisini aktardı.
“Depremin Nerede Olacağını Biliyoruz, Ama Günü Belirlemek Mümkün Değil”
İstanbul depremi ile ilgili tahmin sorusuna yanıt veren Canlı, deprem tahminlerinde net bir tarih vermenin mümkün olmadığını belirtti. Depremleri oluşturan faktörlerin kısmen bilindiğini ancak bu öğelerin harekete geçeceği tam anı gün ve saat olarak belirlemenin mümkün olmadığını vurgulayan Canlı, “Bilimsel veriler ışığında tahminler yapılabilir, ancak halkın yanlış beklentiler içine girmemesi adına net bir tarih vermenin zorlukları göz önünde bulundurulmalı” dedi.
