Fiyatlar Uçtu, Nedeni: İhracat
Sektör temsilcileri, üretimde sorun olmadığını vurgularken, fiyatların bu derece artmasının başlıca nedeninin ihracat olduğunu söylüyor. Özellikle ABD’nin kuş gribi nedeniyle yumurta ithalatına yönelmesiyle Türkiye pazarı boşaldı. 15 bin tonluk ihracat anlaşmasıyla birlikte, iç piyasada yumurta adeta kara borsaya düştü.
“İçeriye Satarsak Zarar Ediyoruz”
Üreticiler, dış pazardaki cazibenin iç piyasayı gölgede bıraktığını ifade ediyor. Peşin ödeme, vergi avantajları ve iade sıkıntısı yaşanmaması, üreticiyi ihracata yönlendiriyor. Konya’dan üretici Gökhan Kırman şöyle konuştu:
“İç pazarda 3-4 ay sonra ödeme alıyoruz, bazen ürün iade ediliyor. Dışarıya satarsak aynı gün parayı alıyoruz, bir de üstüne teşvik var. Elbette dış pazarı tercih ediyoruz.”
Market Raflarında 3 Liralık Yumurta 9 Lira
Üretici ile tüketici fiyatları arasındaki fark da tepki çekiyor. Hal esnafı Remzi Saygın, zincir marketlerde fırsatçılığın diz boyu olduğunu söylüyor:
“Üreticiden tanesi 3 TL’ye çıkan yumurta, markette 9 TL’ye kadar satılıyor. Bu fark ne üreticiye ne vatandaşa yarıyor, sadece aracıya kazandırıyor.”
Vergi Kapıda, Fiyatlar Daha da Artabilir
ABD’nin yumurta ithalatında uygulamayı planladığı yeni vergi tarifesi, Türk üreticileri yakından ilgilendiriyor. Türkiye’ye %10 vergi öngörülürken, Brezilya’ya sıfır, Güney Kore’ye ise %26 uygulanacağı konuşuluyor. Uzmanlar, bu durumun ihracatı kesmeyeceğini, iç piyasadaki krizi daha da derinleştireceğini belirtiyor.
Tanesi 10 TL’yi Geçebilir!
Şu anda bazı marketlerde tanesi 9 liraya ulaşan yumurtanın, yaz aylarında 10 TL’yi aşması bekleniyor. Yumurta fiyatlarındaki bu tırmanış, dar gelirli vatandaşların mutfağında temel protein kaynağını tehdit ediyor.
Yumurtada Rakamlar:
-
Türkiye’de yıllık 20 milyar adet üretim
-
Kişi başı tüketim: Yılda 220 adet
-
55 ülkeye ihracat
-
ABD’ye 2025’te 280 milyon adetlik satış planı
-
2025 ihracat hedefi: 500 milyon dolar