Cumhuriyet'in ilanıyla basılan, orta kısmında ve merkezinde "ay yıldız" resmi bulunan ilk pullar, Cumhuriyet'in 100'üncü yılında da kıymetini koruyor.
"Tabı Türkiye'de gerçekleştirilen ilk pullar" olma özelliğini taşıyan söz konusu pullara ismini veren ay yıldız motifi, Türk ressam Ahmet Nazmi Bey tarafından hazırlandı.
Anadolu Ajansının (AA) Cumhuriyet'in 100. yıl dönümü nedeniyle hazırladığı dosya haberler kapsamındaki bu haberde, 29 Ekim 1923'te ilan edilen "Türkiye Cumhuriyeti Devleti" için basılan pullar anlatıldı.
Cumhuriyetin niteliğini oluşturan devrimlerin temel metninin oluşturulduğu 17 Şubat-4 Mart 1923'te toplanan İzmir İktisat Kongresi'nin, anlam ve önemine binaen 6 puldan ibaret hatıra serisi 15 Şubat 1923'te tedavüle, sürşarjlanarak çıkartıldı.
"Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti İzmir İktisat Kongresi, Posta ve Telgraf Şubesi" ibaresinin yer aldığı özel damga hazırlanarak, antetli zarf ve kağıtlarda ilk gün damgası İzmir'deki kongre postanesinde yapıldı. Özel ilk gün damgaları, kırmızı ve siyah mürekkeple hazırlandı. Bu seri, sadece İzmir'de ve Kongre süresince kullanıldı.
Pullar 3 farklı matbaada basıldı
Cumhuriyetin ilanıyla hatıra amaçlı olmayan sadece postada kullanılmak üzere tabedilen, orta kısmında ve merkezde ay yıldız resmi bulunan "Ayyıldız Posta Pulları" adı verilen pullar, Cumhuriyet döneminin, basımı Türkiye'de gerçekleştirilen ilk pulları olma özelliğini taşıyor.
Basımı 3 farklı matbaada gerçekleştirildiği için kağıt, zamk, renk ve dantel farklılıkları bulunan Ayyıldız Posta Pulları, "Birinci Ayyıldız", "İkinci Ayyıldız" ve "Üçüncü Ayyıldız" şeklinde adlandırıldı. Ayyıldız pullarının ortak özelliği tüm pulların 100'erlik tabakalar halinde basılması oldu.
Birinci Ayyıldız serisi 1923'te ince kağıt 20 puldan ibaret olarak kayıtlara geçerken, bugünkü değeri Damgasız Şarniyerli 25 bin lira/ Şarniyersiz 150 bin lira.
İkinci Ayyıldız serisi 1924'te kalın kağıt parlak zamk 11 puldan ibaret iken, bugünkü değeri Damgasız Şarniyerli 8 bin lira/ Şarniyersiz 35 bin lira olarak hesaplanıyor.
Üçüncü Ayyıldız serisi 1924'te beyaz kağıt ve gri kağıt 10 puldan ibaret iken, bugünkü değeri Damgasız Şarniyerli 12 bin 500 lira/ Şarniyersiz 50 bin lira olarak biliniyor."Cumhuriyet döneminin ilk pulları çok kıymetli"
Türkiye Filateli Dernekleri Federasyonu Genel Sekreteri ve Pul Tüccarları Derneği Başkanı Arman Arıkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, babası tarafından 1942'de kurulan pul evinin sahibi olduğunu belirterek, burada babasından kalan ve sonradan temin ettiği tarihi önemi olan pulların bulunduğunu söyledi.
Arıkan, "Cumhuriyet döneminin ilk pulları çok kıymetlidir. Zor bulunan bu pulların, temiz muhafaza edilmesi gerekir." dedi.
"Pul koleksiyonerliği tutku meselesidir"
Birinci İzmir Fuarı serisinin 1927'de, ikinci İzmir Fuarı serisinin 1928'de basıldığını anlatan Arıkan, üçüncü Londra serisinin üstüne sürsajlar yapıldığını dile getirdi.
Arıkan, 1931-1940 arasında Atatürk serili, sürekli posta pulları basıldığına işaret ederek şunları kaydetti:
"Birincisi mat kağıt üzerine, ikincisi parlak kağıt üzerine aynı şekilde basımı yapıldı. Cumhuriyet döneminin son pullarından, Yıldız Sarayı'nda Kadın Hakları Cemiyeti'nin 12. Kongresi dolayısıyla 'kadın hakları'na ilişkin basılan puldur. Biz, seriyi 'Kadınlar Kongresi' diye anıyoruz. 15 seriden oluşan bu serinin son değerinin üzerinde Atatürk resmi vardır. 1930'da Ankara-Sivas Demir Yolu Hattı'nın açılışı dolayısıyla basılan pullar üzerine 'Sivas Demir Yolları 1930' diye siyah sürşarj yapıldı."
Söz konusu pulların koleksiyoncular tarafından alınıp satıldığını ve pul koleksiyonerliğinin tutku meselesi olduğunu vurgulayan Arıkan, "Pulu seveceksiniz. Ben pul zarar görmesin diye maşayla tutarım. Bu bizler için önemli bir detaydır." diye konuştu. AA
