Ev Gençleri Kimdir?
Ev gençleri; iş hayatına atılmayan, eğitimine devam etmeyen, iş aramayan ve zamanlarının büyük çoğunluğunu dijital dünyada geçiren genç bireyler olarak tanımlanıyor. Türkiye’de 15-24 yaş arasındaki 3 milyon genç, bu tanımın içine giriyor. Ellerinde klavye ya da kumandayla geçen zaman, onları hem üretimden hem de sosyal hayattan koparıyor.
Zor İşlerden Kaçış ve Konfor Alanı Arayışı
Klinik Psikolog Mehmet Teber, ev gençlerinin konfor alanlarından çıkmak istemediğini belirtiyor:
"Altı gün yoğun bir tempoda çalışmak, bu gençlere kölelik gibi geliyor. Ailelerinden aldıkları harçlıkla sınırsız internet ve sosyal medya platformlarına bağlanmaları yeterli oluyor. Böylece sorumluluk almaktan kaçıyorlar.”
Ailelerin Rolü Büyük
Uzmanlar, gençlerin bu duruma gelmesinde ailelerin rolünün büyük olduğunu söylüyor. Aşırı korumacı veya baskıcı aile tutumları, çocukların hayata atılmasını zorlaştırıyor. Sosyolog Erol Erdoğan ise ailelerin çocuklarını “memur veya yönetici” olmaya yönlendirmesini eleştiriyor:
"Çocukların yeteneklerini geliştirmek yerine, onları standart bir kariyer planına yönlendiriyoruz. Bu da gençlerin potansiyellerini köreltiyor."
Psikolojik Yıkım Kapıda
Uzmanlar, ev gençlerinin yalnızca ekonomik değil, psikolojik sorunlarla da karşı karşıya olduğunu vurguluyor. Kendilerini ailelerine yük hisseden gençler, değersizlik ve yetersizlik duygularıyla depresyona sürüklenebiliyor. Klinik Psikolog Ayhan Altaş, şu önerilerde bulunuyor:
"Çocukların küçük yaşlardan itibaren sorun çözme becerilerini geliştirmesine izin verilmeli. Ayrıca sosyal hayatın parçası olmaları teşvik edilmeli."
Ne Yapılabilir?
- Mesleki Rehberlik: Üniversiteler ve okullar, gençlerin ilgi alanlarını keşfetmelerine yönelik rehberlik hizmetleri sunmalı.
- Aile Tutumları: Aileler, çocuklarını hayatın zorluklarına hazırlamalı ve aşırı korumacı davranmaktan kaçınmalı.
- Sosyal Projeler: Gönüllü projeler ve stajlar gençlerin hem sosyal çevre edinmesini hem de kendini geliştirmesini sağlayabilir.
- Psikolojik Destek: Depresyon ve umutsuzlukla başa çıkmaları için gençlere psikolojik destek sunulmalı.
Uzmanların Çözüm Önerileri
Eğitim sisteminin daha yetenek odaklı hale getirilmesi gerektiğini belirten Erdoğan, gençlerin bireysel becerilerinin keşfedilmesine olanak tanıyan bir model öneriyor. Ayrıca, iş dünyasında staj ve gönüllü projelerin artırılması gerektiği belirtiliyor.
Bu gençleri tekrar aktif hayata kazandırmak yalnızca ailelerin değil, toplumun ortak sorumluluğu. Ekonomik ve sosyal yapıların da buna uygun şekilde revize edilmesi gerekiyor.
