EYT ile Gelen Eşitsizlikler Daha da Belirginleşti
2023 yılında yürürlüğe giren EYT yasası, sigortalılar arasındaki emeklilik eşitsizliklerini daha da belirginleştirdi. 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar, yaş sınırı olmadan belirli prim günlerini tamamlayarak emekli olabiliyor. Ancak 1999 sonrasında sigortalı olanlar için koşullar çok daha zor hale geldi. 1999-2008 arası sigortalı olanlar, 7000 prim günü doldurduktan sonra kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşında emekli olabilirken, 2008 sonrası sigortalılar için bu rakam 7200 ile 9000 arasında değişiyor.
Kademeli Emeklilik Talepleri Artıyor
EYT düzenlemelerinin ardından, bazı sigortalılar, yalnızca bir gün farkla emeklilik süresinin 20 yıl uzamasının büyük bir mağduriyet yarattığını belirtiyor. Bu mağduriyetlere karşılık, kademeli emeklilik talepleri yoğunlaşmış durumda. Özellikle, 1999 sonrasında işe başlayanlar, prim gün sayısı ve emeklilik yaşı arasında dengesizliğin giderilmesini talep ediyor.
Yeni Formüller Üzerinde Çalışmalar Sürüyor
Emeklilikte Adalet Derneği (EMAD-DER) çatısı altında birleşen grup, 31 Aralık 2000’e kadar sigortalı olanlar için kadınlarda 43, erkeklerde ise 45 yaş sınırının getirilmesini, ardından her yıl bu yaş sınırının birer yaş artırılmasını öneriyor. Bu şekilde, 2008’e kadar sigortalı olanlar için emeklilik yaşı kadınlarda 51, erkeklerde 53 yaşına kadar yükselmesi planlanıyor. Ayrıca, prim gün sayısının 7000’den 6400’e çekilmesi ve her yıl 75 gün artırılması isteniyor.
Kademeli Emeklilik ve Artan Emeklilik Yaşları
2008 sonrası sigortalı olanlar için kademeli emeklilik sisteminin uygulanacağı, 2035’e kadar prim günlerini tamamlayan kadınların 58, erkeklerin ise 60 yaşında emekli olabileceği belirtiliyor. Ancak bu tarihten sonra prim gününü tamamlayanlar için emeklilik yaşının her iki yılda bir artacağına dikkat çekiliyor. Bu durum, 65 yaşına kadar emeklilik hakkı kazanamayan birçok çalışanı etkiliyor.
Meclis’te Yasa Teklifleri Gündemde
Eşitsizlikleri gidermeye yönelik yasa teklifleri Meclis’e sunuldu. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akçay, esnaf ve memurlar için 9000 prim günü şartının 7200’e düşürülmesini içeren bir yasa teklifi sundu. Bu teklifte, 1999-2000 yılları arasında sigortalı olanlar için emeklilik yaşının kadınlarda 49, erkeklerde ise 51 olacağı ve her yıl bir yaş artırılarak, bu yaşların kadınlarda 58, erkeklerde 60'a düşürülmesi hedefleniyor.
Yeni düzenlemeler, milyonlarca çalışanın emeklilik hakkını belirleyecek ve sistemdeki eşitsizliklerin ortadan kaldırılması için kritik bir adım olabilir.
