ANKARA (AA) - AA muhabiri, "Suriye'de devrik Beşşar Esed rejiminin askeri envanterinin durumu ortaya çıktı" başlıklı dosya haberinin ikinci bölümünde, rejimi deviren güçlerin eline geçen kara kuvvetleri envanterindeki zırhlı personel taşıyıcılar, obüs ve toplar ile ÇNRA sistemlerine yönelik teknik bilgileri açık kaynaklardan derledi.
- Suriye'de devrik Beşşar Esed rejiminin askeri envanterinin durumu ortaya çıktı
Muhalif güçlerin eline geçen zırhlı personel taşıyıcılar çoğunlukla Sovyetler döneminde üretilmiş eski nesil araçlar.
Bu silah ve araçların özellikleri şöyle:
BTR-70Lastik tekerlekli bir zırhlı personel taşıyıcı (APC) olan BTR-70, büyük çoğunluğu Sovyetlerde olmakla birlikte, "TAB-77" adıyla Romanya'da da üretildi.
1972'den itibaren hizmette olan BTR-70, 3'ü mürettebat 10 asker taşıyabiliyor, 400-600 kilometre menzilli, karada saatte 80 kilometre, suda ise saatte 9 kilometre süratle gidebiliyor.
11,5 ton ağırlıktaki BTR-70, 7,53 metre uzunlukta, 2,80 metre genişlikte ve 2,32 metre yükseklikte.
Araçta 14,5 milimetrelik KPV veya 12,7 milimetre Doçka ağır makineli tüfek ile 7,62 milimetrelik PK makineli tüfek bulunuyor.
BTR-70 Rusya, Belarus, Azerbaycan, Romanya, Ermenistan, Gürcistan, Kazakistan ve Kırgızistan gibi ülkelerin envanterinde mevcut.
SSCB'de aracın üretimine 1984'te son verildi.
BTR-80Devrik rejimin kullandığı nispeten modern zırhlı araç BTR-80, BTR-70'lerin yenileştirilmesiyle tasarlandı.
Sovyet ordusunda ilk defa Afganistan savaşında görülen BTR-80 yerini daha büyük olan BTR-90'lara bıraktı.
13,6 tonluk, 7,7 metre uzunluğunda, 2,9 metre genişliğinde, 2,41 metre yüksekliğindeki araç 3'ü mürettebat 10 asker taşıyabiliyor.
Araçta 14,5 milimetrelik KPV veya 30 milimetrelik "2A72" ağır makineli tüfek ile 7,62 milimetrelik PK makineli tüfek bulunuyor.
600 kilometre menzilli araç saatte azami karada 90, sularda 10 kilometre sürat yapıyor.
Araç, Rusya ve Ukrayna dışında, Ermenistan, Bangladeş, Macaristan, Kazakistan, Venezuella ve Yemen gibi ülkelerin ordularında görev yapıyor.
Bir dönem Türkiye'de de modernize edilerek kullanılan BTR-80'ler yerini daha gelişmiş zırhlı araçlara bıraktı.
MT-LBMT-LB, halen kullanılan eski nesil Sovyet dönemi hafif zırhlı piyade taşıyıcılardan ve bir dönem Polonya'da da üretildi.
1970'lerden itibaren envantere giren genel maksat aracı, amfibik ve paletli bir zırhlı araç.
Araç 11,9 ton ağırlığında, uzunluğu 6,45, genişliği 2,86, yüksekliği ise 1,86 metre.
2'si mürettebat 11 asker taşıyabilen aracın 12,7 milimetrelik NSV veya Kord ağır makineli tüfek, 30 milimetrelik AGS17D/AGS-30 otomatik bombaatar, 30 milimetrelik 2A42/2A72 otomatik top taşıyan modelleri bulunuyor. Araçta ikincil silah olarak 7,62 milimetrelik PK makineli tüfek mevcut.
500 kilometre menzilli MT-LB, saatte yollarda 60, arazide 30, sularda ise 5-6 kilometre hızda ilerleyebiliyor.
MT-LB, Rusya, Ukrayna, Azerbaycan, Finlandiya, Irak, Kuzey Kore gibi ülkelerde halen kullanımda.
Tigr-M 4x4 APCDevrik rejimin çekilirken geride bıraktığı, GAZ Tigr olarak da anılan "Tigr-M", Rusya tarafından üretilerek 2006'da hizmete girdi.
Nispeten yeni nesil olan aracın 2 binden fazla in üzerinde çeşitli modelleri üretildi.
7,2 tonluk Tigr-M'nin 2, 3, 4 ve 5 kapılı modelleri mevcut. Modellerine göre değişmekle beraber araç 5,7 metre uzunlukta, 2,3 metre genişlikte ve 2,2 metre yükseklikte.
2 mürettebat dışında, değişik modellerinde 6 ila 11 kişi taşınabiliyor.
Araçta 7,62 milimetrelik PKP "Peçenek" makineli tüfek, 12,7 milimetrelik Kord ağır makineli tüfek, .50 Kalibrelik "M2HB" ağır makineli tüfek veya 30 milimetrelik AGS-17 bombaatar kullanılabiliyor.
1000 kilometre menzilli araç yollarda saatte 140, arazide 80 kilometre sürat yapabiliyor.
Halen polis teşkilatları da dahil Rusya, Çin, Ermenistan, Yemen ve Kongo gibi pek çok ülkede kullanılıyor.
Muhaliflerin eline geçen obüs, top ve çok namlulu roketatarlarDevrik rejim tarafından kullanılan havan, top ve ÇNRA'lar, SSCB döneminde üretilen eski nesil ateş destek sistemleri.
Söz konusu silah sistemleri eski nesil olmasına rağmen güçlü bir lojistik destek ve bakımla etkin olarak kullanılabilir.
2B9 Vasilek Havan2B9 Vasilek, 1970'de Sovyet ordusunda hizmete giren 82 milimetrelik top/havan, 632 kilogramlık silah çekilerek kullanılabildiği gibi zırhlı araçlara da monte edilerek kullanılabiliyor.
Yarı otomatik doldurucuya sahip araç top gibi arkadan veya havan gibi namlu ağzından doldurulabiliyor.
D-20 ObüsD-20, Sovyetler yapımı 152 milimetrelik çekili top/obüs. Azami menzili 24 kilometre, etkili menzili ise 17 kilometre.
Acil durumlarda dakikada 5-6 normal şartlarda 1 mermi atılabiliyor. 5,7 tonluk top/obüs, 8,69 metre uzunluğunda, 2,35 metre genişliğinde ve 1,93 metre yüksekliğinde.
Namlu uzunluğu 5,19 metre olan obüs, 8 mürettebatla kullanılıyor.
D-30 Obüs2A18 olarak da bilinen, 1960'da hizmete giren Sovyetler üretimi çekili obüs D-30'un ağırlığı 3,2 ton.
Obüs, 5,4 metre uzunluğunda, 1,9 metre genişliğinde. Namlu uzunluğu 4,66 metre olan obüsün azami menzili yaklaşık 22, etkili menzili ise 15,4 kilometre.
M1938 (M-30) ObüsM1938 (M-30) çekili obüs ise, Sovyetler Birliği döneminde 1939-1955 yıllarında üretildi. 2 bin 450 kilogram ağırlığındaki obüs 5,9 metre uzunluğunda ve 1,98 metre genişliğinde.
Namlu uzunluğu 2,8 metre olan obüs, 8 mürettebatla kullanılıyor. Dakikada 5-6 mermi atabilen obüsün menzili 11,8 kilometre.
M1954 (M-46) TopDevrik rejim çekilirken M1954 (M-46) topları da geride bıraktı.
130 milimetrelik çekili top olan Sovyet yapımı M-46, 27 kilometre standart mermi, 40 kilometre roket yardımlı mermi menziliyle, en uzun menzilli toplardan biri olarak biliniyor.
1951-1971 yıllarında üretildi. 7 bin 700 kilogramlık topun uzunluğu 11,73 metre, genişliği 2,45 metre, namlu uzunluğu ise 7,15 metre.
Dakikada azami 8, normal koşullarda 5-6 mermi atabilen top, 8 mürettebatla kullanılıyor.
"2S1" Gvozdika Obüs"2S1" Gvozdika obüs ise, MT-LB şasisi üzerine 122 milimetrelik "2A18" (D-30) obüsünün monte edilmesiyle geliştirilmiş bir kundağı motorlu topçu silahı.
4 mürettebatla kullanılan obüsün etkili atış menzili yaklaşık 22 kilometre ve dakikada azami 5, normal koşullarda 1-2 mermi atabiliyor.
Araç 500 kilometre menzilli, yollarda saatte 60 arazide 30, sularda ise 4,5 kilometre hızda gidebiliyor.
2S3 Akatsiya TopSovyet döneminde, 1971'de envantere giren 2S3 Akatsiya (SO-152) ise kundağı motorlu, 152 milimetrelik D-20 top/havanın zırhlı araca monte edilmesiyle üretildi.
4 kişilik mürettebatla kullanılan 28 tonluk Akatsiya, 8,4 metre uzunluğunda, 3,25 metre genişliğinde ve 3,05 metre yüksekliğinde.
500 kilometre menzilli araç yollarda saatte 63, arazide 45 kilometre hızla gidebiliyor. Aracın azami menzili 24 kilometre, etkili menzili ise 18,5 kilometre.
Type-63 ÇNRAType-63, rejimi deviren güçlerin eline geçen ÇNRA'lardan.
"RAK-12" olarak da biliniyor ve güdümsüz 122 milimetrelik 12 roket fırlatılabiliyor. Çekili olan roketatar araca monte edilerek de kullanılabiliyor.
Fırlatıcı boşken 720, doldurulduğunda 975 kilogram ağırlığında. Azami atış menzili de yaklaşık 12 kilometre.
BM-21 Grad1963'ten bu yana hizmette olan tekerlekli araca yüklü BM-21 Grad ÇNRA'larda 122 milimetrelik 40 adet roket bulunuyor.
13,71 tonluk BM-21, 7,35 metre uzunluğunda, 2,4 metre genişliğinde ve 3,09 metre yüksekliğinde.
3 kişiyle kullanılabilen roketatar saniyede 2 roket ateşleyebiliyor, menzili ise 500 metre-52 kilometre arasında. ÇNRA'nın yüklendiği araç 405 kilometre menzilli, saatte 75 kilometre hız yapabiliyor.
BM-27 UraganBM-27 Uragan da tekerlekli araca yüklü, 220 milimetrelik çok namlulu roketatar. Sovyet üretimi silah 1975'ten itibaren kullanımda. 20 ton ağırlıkta ve 6 mürettebatla kullanılabiliyor.
70 kilometrenin üzerinde azami, 34 kilometre etkili menzili olan ÇNRA, tam doldurulduğunda 16 roket atabiliyor. Aracın azami menzili 500 kilometre.
270-280 kilogram ağırlığındaki roketler, misket bombası, parça tesirli yüksek patlayıcı (HE Frag) ve mayın dahil çeşitli içerikler barındırabiliyor.
BM-30 Smerch
"9A52-2" olarak da bilinen BM-30 Smerch çok namlulu roketatar ise Sovyet yapımı ve 1989'da hizmete girdi.
Muharebe alanında çok etkili silah sistemlerinden olan BM-30, 300 milimetrelik 12 roket fırlatabiliyor. 43,7 tonluk araç, 12 metre uzunluğunda, 3,05 metre genişlikte.
3 mürettebatla kullanılabilen araç, 850 kilometre menzilli ve saatte 60 kilometre hızla gidebiliyor.
Roketlerin menzili ise türüne göre 120 ile 200 kilometre arasında değişiyor.
Topçu ve roketatar sistemlerinin kullanım etkinliği ise mermi ve roket tedariki gibi lojistik faktörler ile ateş destek personelinin eğitim seviyesine bağlı.
Muhabir: Yavuz Aydın
