Et ve süt üreticisinin maliyetler ile ilgili yaşadığı sorunlar sektörde büyük sıkıntılara yol açıyor. Kriz çanları çalarken üreticiler bu durumun sürdürülebilir olmadığına dikkat çekiyor. ZMO İstanbul Şube Başkanı Kapıkıran, “Yem fiyatlarının sübvanse edilmesi gerektiğini” söyledi.
Artan maliyetler ve yem fiyatları nedeniyle hayvancılık sektöründe birçok üretici üretimden el çekti, çok sayıda üretici de yaşam mücadelesi veriyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nın etkisi, küresel ekonomiden enerjiye her alanda kendini hissettiriyor. Enflasyona ve yüksek döviz kuruna bağlı maliyet artışları, gıdaya ulaşımı etkiliyor. Kış aylarında et ve süt sıkıntısı yaşanabileceği yönündeki iddialar giderek daha yüksek sesle ifade ediliyor. Et ve süt üreticisinin maliyetler ile ilgili yaşadığı sorunlar sektörde büyük sıkıntılara yol açıyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin verilerine göre son bir yılda besi yemi yüzde 121,6, süt yemi ise yüzde 122,5 oranında arttı.
Süt Arzının Azalması Fiyatın Yükselmesine Neden Oluyor
Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) İstanbul Şube Başkanı Murat Kapıkıran, 2008-2009 yıllarında yaşanan krizi hatırlattı. Yem fiyatları ile süt fiyatları arasında yaşanan dengesizlik nedeniyle 1 milyona yakın süt ineğinin kesildiğini anımsatan Kapıkıran:
“O dönemde süt ineği varlığının 1 milyon azalması izleyen yıllar içerisinde etkisini sürdürdü. 10 yılda 10 milyonun üzerinden hayvan varlığının azalması bekleniyordu. Günümüzde yaşanan sorun da buna benzer. Süt-yem paritesi 1,5 olması gereken gerekirken bugün 1 litre sütten elde edilen gelir ile 750 gram yem alınabilir seviyeye kadar geriledi. Yem fiyatlarının aşırı artışına rağmen sütün çiftçi çıkış fiyatları baskı altında tutularak 7,50 liranın üzerine çıkmasına engel olundu. Fakat raf fiyatları artmaya devam ediyor. Süt arzının azalması talep aynı olsa dahi fiyatın yükselmesine neden oluyor.”
DESTEĞE İHTİYAÇ VAR
Üretici birlikleri de peş peşe yaptıkları açıklamada bu durumun sürdürülebilir olmadığı dikkat çekiyor. Samsun Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı Erdal Doğan, destek olmadan bu maliyetlerle sektörün yaşaması mümkün olmadığını belirtti. Doğan “2010'da 300 TL ile 11 çuval yem alınıyordu. Bu nedenle verilen destek makul ve sürdürülebilir bir destekti. Ancak, bugün verilen destek 250 TL. Üretici bu parayla bir çuval yem dahi alamıyor. Bizim sürdürülebilir, makul bir desteğe ihtiyacımız var. Aksi halde sektörün geleceği karanlık. Hiçbir üreticinin bu şartlarda hayatta kalma şansı yok" diye konuştu.
Mahmut SİVRİ
