Güvenlik politikalarının hızla değiştiği, savaş ve çatışmaların giderek yayıldığı bu dönemde, kadınların da askeri yükümlülüklere tabi tutulması küresel ölçekte yaygınlaşıyor. Letonya'nın da 2028'de benzer bir adımı atması bekleniyor.

Afrika Lider, Avrupa Yükselişte

Kadınlara zorunlu askerlik uygulayan 22 ülkenin dağılımı dikkat çekici. 15’i Afrika’da, 3’ü Avrupa’da, 2’si Asya’da yer alıyor. Orta Doğu’da sadece İsrail bu politikayı uygularken, Güney Amerika’da Venezuela tek örnek olarak öne çıkıyor.

Zorunlu askerlik uygulayan bazı ülkeler:

Zoruınlu Askerlik Kadın

NATO’da Öncülüğü Norveç Aldı

Norveç, 2015’te kadınları da kapsayan zorunlu askerlik yasasını hayata geçirerek NATO içindeki ilk ülke oldu. İsveç de 2017'de benzer bir düzenleme yaptı. Hollanda'da ise kadınlara celp kağıdı gönderilse de askerlik yükümlülüğü fiilen askıya alınmış durumda.

Danimarka, Rusya-Ukrayna savaşının ardından güvenlik politikalarını yeniden gözden geçirdi ve kadınları da kapsayacak yeni askerlik yasasını duyurdu. 2026’da yürürlüğe girecek.

Kuzey Kore ve Eritre’de Sert Rejim

Kuzey Kore'de kadınlar 17 yaşında askere alınıyor ve en az 5 yıl boyunca hizmet veriyor. Eritre’de ise zorunlu askerlik süresi belirsiz; bazı kadınlar yıllarca askerlik yapmaya devam ediyor.

İsrail’de kadınlar 1948'den bu yana askerlik yapıyor. Ülkede kadınlar 24 ay boyunca silah altında görev alıyor.

Kadınlar Artık Cephede

Türkiye dahil birçok ülkede kadınlar gönüllü olarak orduya katılıyor. Fransa, İngiltere, Danimarka, Finlandiya, Avustralya ve Belçika’da kadınlar aktif çatışma birliklerinde görev yapabiliyor. Türkiye’de de kadın subaylar ve uzmanlar çeşitli görevlerde bulunuyor, ancak henüz zorunlu askerlik gündemde değil.

Sıra Türkiye’ye Gelir mi?

Kadınların zorunlu askerlik hizmetine alınması yönündeki küresel eğilim hızla büyürken, gözler şimdi bu konuda herhangi bir adım atmayan ülkelerde. Türkiye, henüz böyle bir uygulamaya geçmese de, değişen küresel güvenlik dengeleri ve NATO içinde yaşanan dönüşümlerle birlikte “Acaba bizde de olur mu?” sorusu gündeme gelmeye başladı.

Bu konuda toplumun tepkisi ne olur, siyasi irade böyle bir kararı destekler mi? Şimdilik cevaplar belirsiz. Ancak dünya hızla değişiyor. Türkiye’de de bu konu, özellikle kadın-erkek eşitliği ve ulusal güvenlik tartışmaları bağlamında daha fazla konuşulacağa benziyor.

Muhabir: İsmet Gültekin