Sağlık Bakanlığı, kamuoyunun M-Çiçeği (MPox) ile ilgili en çok merak ettiği konuları derleyerek, sıkça sorulan sorulara yanıtlar sundu.
Uzmanlar tarafından hazırlanan rehber kapsamında, M-Çiçeği hakkında en çok sorulan 11 soru detaylı bir şekilde cevaplandı.
M-Çiçeği, geçmişte görülen çiçek hastalığına benzer belirtiler gösteren ancak daha hafif seyreden ve nadiren ölümcül olan bir viral zoonozdur. Hayvanlardan insanlara bulaşan bu virüs, insandan insana da yayılabiliyor. 1980 yılında çiçek hastalığının tamamen yok edilmesinden sonra çiçek aşısı uygulaması durdurulmuş ve M-Çiçeği, nadiren de olsa Orta ve Batı Afrika’da görülmeye devam etmiştir.
M-ÇİÇEĞİ TESTİ NE ZAMAN YAPILMALIDIR?
M-Çiçeği olduğundan şüphelenen veya M-Çiçeği hastası biriyle yakın temasta bulunan kişilerin bir sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekiyor. Doktorun gerekli görmesi durumunda test yapılır ve örnekler uygun bir laboratuvara gönderilir.
M-ÇİÇEĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
M-Çiçeği belirtileri şunlardır:
- Ateş
- Baş ağrısı
- Kas ve sırt ağrıları
- Büyümüş lenf nodları
- Solunum sistemi semptomları (boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı, öksürük)
- Karakteristik cilt döküntüleri
BELİRTİLER VARSA NE YAPILMALI?
Yeni veya açıklanamayan cilt döküntüsü ya da M-Çiçeği belirtileri fark ederseniz, derhal bir sağlık kuruluşuna başvurun. Sağlık kuruluşuna başvurana kadar başkalarıyla yakın temastan ve evcil hayvanlarla temastan kaçının. Test sonucunuz pozitif çıkarsa, cilt döküntüleriniz tamamen iyileşene kadar izolasyona devam edin ve diğer önlemlere uyun.
MAYMUN ÇİÇEĞİ NASIL BULAŞIR?
M-Çiçeği, cilt döküntüsü, kabuklar veya vücut sıvılarıyla doğrudan temas yoluyla bulaşabilir. Ayrıca uzun süreli yakın temas veya cinsel ilişki sırasında yayılabilir. Hastalar, belirtiler başladıktan itibaren cilt döküntüleri iyileşene kadar virüsü bulaştırabilir. Ancak, belirti göstermeyen kişilerin virüsü bulaştırdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır.
M-ÇİÇEĞİ CİNSEL YOLLA BULAŞAN BİR HASTALIK MIDIR?
M-Çiçeği, cinsel temasla bulaşabilen bir hastalık olarak kabul edilir. Ancak cinsel ilişki olmaksızın da yakın ve uzun süreli cilt teması virüsün bulaşmasına yol açabilir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ NASIL ÖNLENEBİLİR?
M-Çiçeği şüphesi taşıyan cilt döküntülerine sahip kişilerle yakın temastan kaçının. Hastaların kullandığı eşyalarla teması engelleyin ve ellerinizi sık sık yıkayın.
KALABALIK ETKİNLİKLERE GİTMEK GÜVENLİ Mİ?
M-Çiçeği olan biriyle yakın cilt teması, bulaşma riskini artırabilir. Kalabalık etkinliklere katılmadan önce cilt teması ihtimalini göz önünde bulundurun.
M-ÇİÇEĞİ İÇİN TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
M-Çiçeği için özel bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak, çiçek hastalığı için kullanılan antiviral ilaçlar, M-Çiçeği tedavisinde kullanılabilmektedir, ancak etkinliği kesin olarak kanıtlanmış değildir.
EVCİL HAYVANLARA M-ÇİÇEĞİ BULAŞABİLİR Mİ?
M-Çiçeği zoonotik bir hastalık olduğu için hayvanlardan insanlara ve insanlardan hayvanlara bulaşabilir. Ancak, şu anda evcil hayvanlar için yüksek bir risk bulunmamaktadır.
M-ÇİÇEĞİ SU YOLUYLA HAVUZDAN BULAŞABİLİR Mİ?
M-Çiçeği’nin havuz, sıcak küvet veya su parklarından bulaştığına dair net bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak, yakın temas veya hastaların kullandığı eşyalarla temas sonucu virüsün bulaşma riski vardır. Eğlence amaçlı su mekânlarında dezenfeksiyon ve uygun klorlama, bulaşma riskini ortadan kaldırır. Zeynep Yüksek
