Ankara, Türkiye'nin Beşeri Kalkınma Lideri
2022 yılı itibariyle, Türkiye'deki en yüksek beşeri kalkınma endeksi değerine sahip il, 0,891 ile Ankara oldu. Başkent, hem eğitim hem de gelir düzeyindeki yüksekliği ile dikkat çekerken, yaşam beklentisi endeksinde de güçlü bir performans sergiledi. Ankara’yı sırasıyla 0,886 ile İstanbul ve Kocaeli, 0,870 ile İzmir ve 0,867 ile Muğla takip etti.
Ağrı, Beşeri Kalkınma Endeksinde Son Sırada
Beşeri kalkınma endeksinde en düşük değeri alan il ise 0,748 ile Ağrı oldu. Ağrı, kalkınma noktasında geride kalırken, sırasıyla Şanlıurfa, Van, Muş ve Bitlis gibi iller de endekste düşük sıralarda yer aldı. Bu durum, bu illerdeki yaşam standartları ve altyapı eksikliklerini gözler önüne seriyor.
Kilis'ten Övgüye Değer Yükseliş
Son 5 yıl içinde en büyük gelişimi gösteren il ise yüzde 4,1 artışla Kilis oldu. Kilis’in, beşeri kalkınma endeksindeki bu önemli artış, şehirdeki eğitim ve sağlık yatırımlarının sonuç vermeye başladığını gösteriyor. Diğer artış gösteren iller arasında Şırnak, Çankırı, Hakkari ve Ağrı da yer aldı.
Düşüş Gösteren İller
Beşeri kalkınma endeksinin düştüğü iller ise Trabzon, Ordu, Rize ve Karabük oldu. Bu iller, son yıllarda kalkınmada geriye gitmiş ve daha fazla devlet yatırımı ve dikkatli planlamaya ihtiyaç duyuyor.
Hatay Ne Durumda ?
Hatay, haritadaki renk dağılımına göre *orta seviyede* bir beşeri kalkınma endeksine sahip gibi görünüyor.
Endeksin renk skalasına göre değerlendirdiğimizde:
- Hatay, *0.770 - 0.803* aralığında, yani *alt-orta seviyede* bir endekse sahip illerden biri olarak görünüyor.
- Bu, Hatay’ın eğitim, sağlık, gelir düzeyi ve yaşam kalitesi gibi insan gelişimi göstergelerinde *ortalamanın biraz altında* yer aldığını gösteriyor.
- Güneydoğu ve bazı Doğu illerine kıyasla daha iyi bir seviyede olsa da, İzmir, İstanbul, Ankara gibi yüksek kalkınma seviyesine sahip illerden geride kalıyor.