Merhaba sevgili Hatay Asi Gazetesi okuyucuları ben Kenan Cengiz sizlerle beraberim artık bundan sonra güzel ilimizin güzide bölgelerini aktaracağım sizlere, o zaman başlayalım.. İlk konumuz Kaya Mezarları ve Beşikli Mağara
Yöre halkı tarafından mezar odasının içinde yan yana duran üzeri düz çatılı kayaya oygu iki taş sandukalı mezardan ötürü Beşikli Mağara olarak adlandırılan mezar odası gezginler tarafından Krallar Mezarı olarak adlandırılmıştır. Mezar odasının bulunduğu alan eski çağda ölüler şehri olarak adlandırılan bir nekropol alanı olarak düzenlenmiş, kuzey, doğu ve güney yanda kireçtaşı kayalık içine işlenmiş mezar odaları ile çevrelenmiştir. Mezar alanına giriş batı yanda bulunan merdivenlerle sağlanmıştır. Beşikli Mağara olarak adlandırılan anıt mezar, tamamen kayaya oygu dört mekândan, tabana ve yan duvarlarda kayaya oyulmuş toplam 93 mezar yatağından oluşmaktadır.
Önde yer alan giriş mekânının cephesinde 4 sütunlu ve üç girişli cephe düzenlemesi yer almaktadır. Bu mekânın tabanında ve batı yan duvarında mezar yatakları bulunmakta, tavanı ise köşelerinde kabartma istiridye, yan kenarlarda ise kabartma sarmaşık dalı motifi ile bezenmiştir. Giriş, kuzeyde ve doğuda bulunan iki ayrı odaya açılmaktadır. Doğudaki odanın girişinde, güney ve kuzey köşede kayadan oyulmuş sütunlar, girişin tonoz kemerini taşımaktadır. Doğu odanın merkezinde dört sütun vardır. Odanın tavanı kabartma istiridye ve sarmaşık dalı motifi işlenerek bezenmiştir. Sütunların gövdeleri kırılmış, ion düzeninde kaide ve başlıkların az bir kısmı koruna gelmiştir. İki sütun başlığının yan yüzlerinde kabartma olarak işlenmiş daire içinde haç motifleri vardır. Doğu odada 23 adet tabana açılan mezar, 7 adet duvarda işlenmiş niş içinde archosolium tipinde mezar vardır. Odanın doğusundaki ve kuzeyindeki kayaç duvarlarda mezar yataklarının tavanı tonozlu nişler şeklinde işlenmiştir. Güneydoğu duvardaki mezar yatağının tavanı kabartma, dışa açılan istiridye motifi, istiridye motifinin sonlandığı noktada içten dışa doğru üç kademede açılan kabartma bant kuşağı işlenmiştir. Tavan kasetine estetik bir şekilde katılan bu bantların üzerinde, sarmaşık dalı kabartması, dala konmuş kuş ve kertenkele, uçan kuş kabartması işlenmiştir.
Oldukça tahrip olmuş olan figürler zorlukla seçilmektedir. Doğu ve kuzeybatı köşede yer alan mezar yatağının tavanı da aynı şekilde işlenmiş ancak burada hayvan figürleri yoktur. Doğu odanın kuzeybatı köşesi, daha küçük dörtgen bir odaya açılmaktadır. Bu odada kuzey ve doğu duvarda iki archosolium tipinde mezar vardır. Girişin kuzeyindeki oda ise son derece sade olarak işlenmiştir. Odaya, işlenmiş iki yanında iki pencere açıklığı bulunan bir kapıdan girilmektedir. Ölümden sonraki yaşam için bir ev gibi planlanmış odanın merkezinde üzeri düz çatılı baldahin şeklinde tasarlanmış, doğu-batı aksı üzerindeki iki sandukalı mezar yer almaktadır. 3.62 m. Uzunlukta ve 1.50 m. genişlikteki bu iki mezarın yüksekliği 1.93 m.’dir. Bu mezarlar tabandan 1.30 m. yüksekliğe kadar lahit sandukası/teknesi gibi işlenmiş, bu yükseklikten sonra teknenin dört köşesinden yükselen dörtgen köşeli sütun şeklinde yükselmektedir. Yöre halkının beşiğe benzettiği bu sandukalı mezarlarda ve odanın diğer kısımlarında hiçbir bezeme yer almamaktadır. Odanın kapı şeklinde giriş duvarı hariç, tüm duvarların yan yüzlerinde mezar yatakları için nişler (loculi) işlenmiştir. Keza, odanın tabanı, tamamen mezar yatakları ile işlenmiştir. Bu oda, batısında bulunan bir diğer odaya açılmaktadır. Dörtgen planlı odanın duvarlarına ve tabanına mezar yatakları işlenmiştir. Kuzeydeki bu odada duvarlarda ve tabanda olmak üzere toplam 52 adet mezar vardır. Yapılan araştırmalarda mezara ait bir yazıt ele geçmemiştir. Ancak nekropol alanının doğusundaki mezar anıtlarında ve 1930’ lu yıllardaki çalışmalara göre M.S. I. yy ile MS VI. yüzyıllar arasında kullanılmıştır. Böylesine büyük ve diğer nekropol alanlarından ayrılmış kendi içine kapalı bir alan olarak kullanılmış bu mezar anıtının daha çok şehrin önde gelen kişileri için ya da kentin önde gelen ailesine ait bir aile mezar odası olarak kullanılmış olmalıdır.
