Belirtileri nelerdir?
Sosyal fobiye maruz kalınması durumunda birey yoğun kaygı yaşar ve ilginç, birbirinden farklı bedensel belirtiler gösterebilir. Örneğin panik ataklarında daha çok göğüste çarpıntı, ağrı ya da sıkışma görülürken sosyal fobide daha çok terleme, ağız kuruluğu ve yüz kızarması görülür. Bu belirtilerin yanı sıra soğuk ve nemli eller, ellerde titreme, titrek bir ses tonu vb. görülebilir.
Sosyal fobiye eşlik eden özellikler
Eleştirilmeye ve olumsuz bir değerlendirmeye aşırı duyarlılık
Kişiler tarafından reddedilmeye aşırı duyarlılık
Haklarını savunmada güçlük çekme
Benlik saygısında düşüklük ve aşağılık duyguları.
Sosyal fobide yer alan otomatik düşünceler:
Olasılığı abartma
Düşünce okuma
Kişiselleştirme
-meli, -malı yargıları
Felaketleştirme
Polarize düşünme
Seçici soyutlama
Peki sosyal fobi ile nasıl baş edilir?
Kanıtları araştırın: Size korku veren öngörüleriniz veya düşünceleriniz olabilir. Ancak bunların sadece düşünce olduğu unutulmamalıdır. Gerçekleşeceği anlamına gelmez. Bu kanıtlarınıza antitez üretmeye, alternatif düşünce üretmeye çalışın. Yazarak çalışmanız daha faydalı olacaktır.
Felaket senaryolarına karşı çıkın: “En kötü ne olabilir?” diye sorun kendinize. Haklı çıksanız ne olur? Felaket senaryoları ile nasıl baş edebilirsiniz? Sorularına cevap vermeye çalışmak ve bu cevapları yazmanız daha faydalı olacaktır.
Güçlü yanlarınıza odaklanın.
Bir başkasının bakış açısı ile bakın: Örneğin arkadaşınız böyle bir durumda olsa ona ne söylerdiniz?
Kar – zarar hesabı yapın: Bu düşünce ve davranışların size faydası var mı? Faydası olduğunu düşünüyorsanız bırakın kalsınlar. Ama zararı varsa bunlardan kurtulmanız gerekmektedir.
Alıştırmalar yapın: En önemli kısım burada başlıyor. Yapmaktan çekindiğiniz, kaygı duyduğunuz durumları, olayları ve ortamları hayal edin. Sizde kaygı uyandırmayana dek hayal edin. Daha sonrasında bu kaygı uyandıran sosyal durumlara kaygı düzeyinizi en azdan en çoğa olacak şekilde alıştırmalar tasarlayın.
Sosyal fobiniz ile tek başınıza baş edemediğiniz durumlar olabilir. Bunların gayet normal olduğunu unutmayın. Yardım almaktan çekinmeyin.
